วัดด่านม่วงคำ

รูปแบบสิม วัสดุและโครงสร้าง

ฐานก่อด้วยดินดิบ (เรียกดินเปอะ) ผสมแกลบเป็นดินชั้นใน ส่วนชั้นนอก ใช้ปูนปะทายเพชร (หรือบางช่างเรียก “ซีหม่อง” เป็นสวนผสมของปูนทราย ยางบง และน้ำหนัง) เป็นปูนฉาบป้องกันฝนได้ทนทานพอสมควร ผนังทั้ง ๔ ด้านเป็นผนังไม้ตีทางตั้งทับแนว มีช่องหน้าต่าง ๒ บาน ๆ ละข้าง บันไดขึ้นด้านหน้ามีเพิ่งออกไปรับ ฐานพระประธาน ทำเป็นชั้นๆวางพระพุทธรูปไม้ ๒) หลายองค์ โครงหลังคาเป็นไม้ทั้งหมด หลังคาทรงจั่วชั้นเดียวมุงแป้นเกล็ด

รายละเอียดส่วนประดับมีดังนี้

หน้าบันทั้ง ๒ ด้านแกะไม้เป็นดอกทานตะวันกลม ๆ ประดับกระจกตรงกลาง ติดไว้ที่หน้าจั่วข้างละเกือบ ๒๐ ดวง สวนปั้นลม เป็นไม้ทำแอ่นงอนธรรมดาไม่มีโหง่เเละหางหงส์ เป็นที่น่าเสียดายว่าวัสดุที่ใช้ก่อฐานกำลังหมดสภาพเกิดร้าวแตกกระเทาะหลุด ส่วนผนังและเสาไม้นั้นก็ถูกปลวกกัดกินจนผุพังไปเห็นได้ชัดเจน สภาพโดยทั่วไปน่าวิตกว่าจะพังทำลายลงเสียในเร็ววันนี้โดยแน่แท้

คุณค่าของสิมหลังนี้ก็คือ เป็น สิมทึบที่เป็นไม้ซึ่งหาดูได้ยากกว่าสิมทึบที่ก่อด้วยอิฐถือปูน เป็นหลังกะทัดรัดมีทรวดทรงสมบูรณ์ในแง่ความเรียบง่าย สมถะในแนวทางของพระพุทธศาสนา มีลวดลายประดับบ้างตามสมควร ไม่อลังการมากเกินไปสมกับวิถีชีวิตผู้คนในภาคอีสาน จึงเห็นสมควรนำมากล่าวถึงไว้เพื่อเป็นสถาปัตยกรรมที่สอนใจลูกหลานชาว อีสานไว้ ณ ที่นี้