ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

สุรชัย จันทิมาธร (หงา คาราวาน) (เพลงเพื่อชีวิต)

สุรชัย จันทิมาธร

เป็นนักร้องนำและหนึ่งในผู้ก่อตั้งวงคาราวานโดยเป็นนักแต่งร้องแนวหน้าคนหนึ่งของ วงการเพลงไทยในวงการเพลงเพื่อชีวิตมักเรียกเขาว่า อาจารย์ใหญ่เพลงเพื่อชีวิต หรือ น้าหงา หรือ สหายพัดซึ่งเป็นการแสดงถึงความนับถือ

สุรชัย จันทิมาธร เกิดที่จังหวัดสุรินทร์ เมื่อวันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2491 เป็นบุตรคนที่ 4 ของครอบครัวครูยุทธ์จันทิมาธร และ แม่เล็ก โดยเป็นครอบครัวคนไทยเชื่อสายเขมร มีพ่อเป็นครูใหญ่โรงเรียนเทศบาล ดังนั้นจึงเป็นการปลูกฝังการอ่านของเขามาแต่เด็กๆ เมื่อโตขึ้นได้เข้ากรุงเทพฯ เพื่อเรียนต่อในด้านศิลปะที่โรงเรียนไทยวิจิตรศิลป์ และได้รู้จกกับนักคิด นักเขียนคนอื่นๆ ที่ต่อมากลายมาเป็นนักเขียนชั้นแนวหน้าหลายคน เช่น สุวรรณี สุคนธาสุจิตต์ วงษ์เทศ เป็นต้น และการเป็นนักเขียนของสุรชัยจึงเริ่มต้นขึ้นก่อนที่จะมาเป็น “ สุรชัย จันทิมาธร “ เดิมที่ ชื่อว่า องอาจ จันทิมาธร ตอนที่เป็นเด็กชอบดูมวยที่ชื่อ “สุรชัย ลูกสุรินทร์” ด้วยความชอบและยากเป็นนักมวยบ้าง จึงเปลี่ยนชื่อเป็น “สรุชัย “ และเป็นพ.ศ. 2516 สุรชัยกับ วีระศักดิ์ สุนทรศรี (แดง) ได้ร่วมกันก่อตั้งวงดนตรี ท.เสนและจัดการแสดงดนตรีขึ้น ปี พ.ศ.2517 ได้ตกลงที่รวมวงกับ บังคลาเทศแบนด์ ของ มงคล อุทก (หว่อง) และทองกราน ทานา เพื่อก่อตั้งวงดนตรี คาราวาน

สุรชัย จันทิมาธร ได้แต่งเพลงเพื่ออุทิศให้กับบุคคลสำคัญของชาติ เช่น จิตร ภูมิศักดิ์ ปรีดี พนมยงค์ สืบ นาคเถียร และรงค์ วงษ์สวรรค์ หลังเหตุการณ์ 6 ตุลาคม 2519 สุรชัย และกลุ่มเพื่อ ได้หลบเข้าป่าเฉกเช่นนักศึกษาและปัญญาชนคนอื่นๆ ที่มุ่งตามมหาฝันและอุดมการณ์ของตนเอง และชื่อ “ สหายพันตา”ก็มีที่มาจากการเข้าป่าในครั้งนั้น เมื่อสถานการณ์การเมืองสงบลง สุรชัย ได้แต่งเพลงซึ่งเป็นบทเพลงอมตะของคาราวาน เพื่อบอกเล่ากล่าวถึงสถานภาพจิตใจความรู้สึกที่ออกจากป่ากลับสู่เมือง คือ เพลงคือรัง