ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ทรงรัฐ อ่อนสนิท (รุ่งฟ้า กุลาชัย) (ลำเพลินประยุกต์)

ทรงรัฐ อ่อนสนิท

นายทรงรัฐ อ่อนสนิท เกิดเมื่อวันที่ ๑๒ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๐๒ ที่บ้านบึงแก ตำบลบึงแก อำเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี ศึกษาศาสตรบัณฑิต สาขาศิลปกรรม วิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา วิทยาเขตเพาะช่าง และระดับปริญญาโท ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาบริหารการศึกษา จากมหาวิทยาลัยนอร์ทกรุงเทพ

นายทรงรัฐ อ่อนสนิท ใช้นามในการแสดงว่า “รุ่งฟ้า กุลาชัย” เป็นผู้ที่ชื่นชอบการลำและร้องเพลงมาตั้งแต่ยังเยาว์วัย เมื่อมีงานแสดงในโรงเรียนหรือตามหมู่บ้านมักได้เป็นผู้นำในการแสดงอยู่เสมอเมื่อสำเร็จการศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ แผนกวิจิตรศิลป์จากจังหวัดอุบลราชธานีได้เดินทางมาเรียนต่อที่โรงเรียนเพาะช่าง ในกรุงเทพมหานคร ในขณะนั้นได้ก่อตั้งชมรมอีสานขึ้นเป็นคณะหมอลำเล็ก ๆ รับแสดงตามสถานที่ต่าง ๆ กระทั่งคุณพยุง ช่ำชอง ได้ให้โอกาสบันทึกแผ่นเสียงชุดแรกสังกัดบริษัทออนป้า ในปี ๒๕๒๒ คือ “ลำแมงตับเต่า” ในนามว่า “รุ่ง ดาวอีสาน” จนได้รับฉายานามว่า “แมงตับเต่าตัวแรกของเมืองไทย” โดยมี อาจารย์สมัย อ่อนวงศ์ เป็นผู้เป่าแคนให้ส่วนนักร้องที่ลำคู่กันคือ “บานเย็น รากแก่น” และ “ปริศนา วงศ์ศิริ” ต่อมาได้เปิดวงดนตรีหมอลำชื่อคณะ อีสานบันเทิง และเปลี่ยนชื่อในการแสดงมาเป็น “รุ่งฟ้า กุลาชัย” ผลงานที่เป็นที่รู้จักคือ อัลบั้มชุด “เก่งต้องไปชายแดน” “อ่านจดหมายที่ชายแดน” “ลำเพลินขุนแผนเป่ามนต์เสน่ห์จันทร์” “ฮักอ้ายใกล้เป็นเศรษฐี” เป็นต้น กระทั่งสื่อมวลชนขนานนามว่า “ขุนพลลำแพน เจ้าพ่อขุนแผนลำเพลิน” นอกจากนั้นยังเคยออกอัลบั้มร่วมกับ “อังคนางค์ คุณไชย” ชื่อ “คำพาคำพอง” และได้มีโอกาสไปเผยแพร่ศิลปะการลำเพลินให้เป็นที่รู้จักในหลายประเทศ ทั้งทวีปยุโรป เอเชีย และอเมริกา

เมื่อครั้งก่อตั้งชมรมอีสานสมัยที่ยังเป็นนักศึกษา รุ่งฟ้า กุลาชัย มีบทบาทสำคัญในการร้องลำกล่อมขวัญทหารและตำรวจตระเวนชายแดน รวมทั้งหน่วยงานราชการต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง อีกทั้งปัจจุบันยังเป็นผู้ที่มีบทบาทในการอนุรักษ์การร้องลำในลีลาลำเพลิน โดยรับสอน และแนะนำแนวทางต่าง ๆ แก่ผู้ที่สนใจศิลปะแขนงนี้ ด้วยจิตสำนึกอนุรักษ์การลำเพลินให้คงอยู่ต่อไป รวมทั้งยังมีบทบาทสำคัญในการสืบสานอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีของจังหวัดยโสธร จนได้รับโล่เกียรติคุณเป็น “คนดีศรียโสธร” จึงกล่าวได้ว่า นายทรงรัฐเป็นศิลปินผู้มีผลงานโดดเด่นเป็นที่ประจักษ์แก่สังคม

นายทรงรัฐ อ่อนสนิท หรือรุ่งฟ้า กุลาชัย นำวรรณคดีไทยโบราณมาผสานกับกลอนลำได้อย่างลงตัว ดังปรากฏในผลงานซึ่งจะเกี่ยวเนื่องกับตัวละครขุนแผน นายทรงรัฐ อ่อนสนิท (รุ่งฟ้า กุลาชัย)จึงได้รับการเชิดชูเกียรติให้เป็นศิลปินมรดกอีสาน ประจำปีพุทธศักราช๒๕๕๗ สาขาศิลปะการแสดง (ลำเพลินประยุกต์) จากมหาวิทยาลัยขอนแก่นเพื่อเป็นเกียรติประวัติสืบไป