ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยขอนแก่น

คำภา สีโสดา (เซียงคำภา ผญาย่อย) (ประพันธ์กลอนลำ)

คำภา สีโสดา

นายคำภา สีโสดา เกิดเมื่อวันที่ ๑ มกราคม พุทธศักราช ๒๔๘๖ ณ บ้านเลขที่ ๖๓ หมู่ ๔ บ้านสีดา เดิมขึ้นกับตำบลหนองซอน ปัจจุบันเป็นตำบลโพนทอง อำเภอเชียงยืน จังหวัดมหาสารคาม มีพี่น้องร่วมกัน ๕ คน ซึ่งนายคำภา สีโสดา เป็นบุตรคนที่ ๔ บิดาชื่อ นายพรมมา สีโสดา มารดาชื่อ นางเคน สีโสดา ชีวิตวัยเด็กเป็นเด็กเลี้ยงวัวเลี้ยงควาย สำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาปีที่ ๔ จากโรงเรียนวัดสิทธารามบ้านสีดา ได้บรรพชาอุปสมบทเป็นระยะเวลา ๓ ปี ศึกษาเล่าเรียนและสอบผ่านนักธรรมชั้นโท ปีพุทธศักราช ๒๕๒๒ สมรสกับนางสาว อรสา นามสกุลเดิม ขันชาลี มีบุตรชาย ๑ คน ชื่อนายสุริยา สีโสดาและบุตรสาว ๑ คน ชื่อ นางสาวปานทิพย์ สีโสดา

นายคำภา สีโสดา เป็นนักจัดรายการวิทยุข่าวรอบบ้าน และได้จัดตั้งชมรมผญาดี มีคณะกรรมการและสมาชิกทำกิจกรรมการกุศลเรื่อยมาจนปัจจุบัน นอกจากนี้ยังสอบได้ใบประกาศของกรมประชาสัมพันธ์ ปีพุทธศักราช ๒๕๒๒ ปัจจุบันเป็นประธานชมรมผญาดีอีสาน ศูนย์รวมหมอลำดีเซียงคำพา และได้จัดรายการวิทยุที่สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย จังหวัดมหาสารคาม ในรายการผญาและรายการหมอลำดีอีสาน

นายคำภา สีโสดา เข้ามาสู่วงการวิทยุ เป็นโฆษกและนักจัดรายการวิทยุ ได้เขียนกลอนผญา กลอนแหล่ กลอนลำและอื่น ๆ ซึ่งผลงานสร้างสรรค์เหล่านี้ ล้วนเกิดจากการอ่าน การฟัง การคิด และการลงมือเขียนทั้งสิ้น ประสบการณ์ในการฟังคือฟังจากการลำของหมอลำต่าง ๆ การอ่านได้จากการอ่านหนังสือโบราณ และหนังสือคำสอนต่าง ๆ การเขียนคือการฝึกฝนและเขียนให้มาก หากยังไม่ดีไม่ถูกใจก็เขียนใหม่แก้ไขไปเรื่อย ๆ จนเป็นที่พอใจ นายคำภา สีโสดา ได้นำเอาความรู้และประสบการณ์ที่สั่งสมมาเผยแพร่สู่สาธารณชน และสร้างอาชีพแก่ศิลปินหมอลำหมู่กว่า ๒๐ คณะจนประสบผลสำเร็จ จนทำให้มีชื่อเสียงในวงการแสดงจนปัจจุบัน นายคำภา สีโสดา ได้ตั้งปณิธานไว้ว่าจะสืบสานสิ่งดี ๆ ด้านประเพณีและศิลปวัฒนธรรมอีสานให้เจริญรุ่งเรืองและคงอยู่ตลอดไป

นายคำภา สีโสดา เคยได้รับรางวัลเกียรติคุณมากมาย อาทิ โล่เกียรติคุณจากสมาคมนักวิทยุและโทรทัศน์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ โล่รางวัลเชิดชูเกียรติ จากสถาบันวิจัยศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ในฐานะศิลปินพื้นบ้านสาขาประชาสัมพันธ์ด้านภาษาพื้นบ้าน ใบประกาศเชิดชูเกียรติคุณ จากสำนักศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม ในฐานะเป็นบุคคลดีเด่นด้านการส่งเสริมและเผยแพร่ ศิลปวัฒนธรรมผญาและหมอลำ

ด้วยผลงานอันเป็นที่ประจักษ์นี้ นายคำภา สีโสดา (เซียงคำภา ผญาย่อย) จึงสมควรได้รับการเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินมรดกอีสาน สาขาวรรณศิลป์ (ประพันธ์กลอนลำ) พุทธศักราช ๒๕๖๒ จากมหาวิทยาลัยขอนแก่น เพื่อเป็นเกียรติประวัติสืบไป